Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Türkçenin tarihi ve çağdaş dönemlerini sınıflandırır. 2) Türk dillerinin konuşulduğu coğrafyayı belirtir. 3) Türk dillerinin sınıflandırma ölçütlerini listeler. 4) Çağdaş Türk dil ve lehçelerini ayırt eder. 5) Kiril alfabesini öğrenir. 6) Çağdaş Türk dil ve lehçelerinin genel dil özelliklerini karşılaştırır.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Diğer modern Türk lehçeleri ile ilgili dersler.
DERS TANIMI
Bu derste, İlk Türkçe (Pre-Turkic), Ana Türkçe (Proto-Turkic) ve Eski Türkçe dönemlerinde oluşmaya başlayan diyalekt farklarının bir sonucu olan Türk lehçeleri, bir bütünün parçaları olmak üzere tarihsel, coğrafi ve dil bilimsel bakımdan ana çizgileri ile betimlenecektir. Ayrıca Türk yazı dili ve lehçelerini sınıflandırma yolları ve ölçütleri üzerinde durulacak, Türk yazı dili ve lehçeleri ile ilgili genel ve temel bilgiler verilecektir. Bu yolla, öğrencilere Oğuzca, Çağatayca ve Kıpçakça gibi ana gruplarda bulunan diğer çağdaş Türk yazı dili ve lehçelerini ele alabilecek alt yapı kazandırılacaktır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Dersin tanımı ve kapsamı, kaynaklar
2. Hafta
Dil, lehçe, şive, ağız kavramları
3. Hafta
Türk dünyası ve Türk lehçelerinin konuşulduğu bölgeler
4. Hafta
Türk yazı dili ve lehçelerinin sınıflandırılması
5. Hafta
Türk yazı dili ve lehçelerinin sınıflandırılması
6. Hafta
Oğuz grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
7. Hafta
Oğuz grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
8. Hafta
Ara Sınav
9. Hafta
Çağatay grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
10. Hafta
Çağatay grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
11. Hafta
Kıpçak grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
12. Hafta
Kıpçak grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
13. Hafta
Sibirya grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
14. Hafta
Sibirya grubu dilleri ve metinler üzerine çalışmalar
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Ceylan, Emine. Çuvaşça Çok Zamanlı Sesbilgisi. Ankara: TDK Yayınları, 1997. Clauson, Sir Gerard. An Etymological Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish. Oxford: Oxford University Press, 1972. Çağatay, Saadet. Türk Lehçeleri Örnekleri II. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 1977. Dankoff, R. and James Kelly. Compendium of the Turkic Dialects, I-III. Harvard: Harvard University Press, 1982-85. Demir, Nurettin ve Emine Yılmaz. Türk Dili El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları, 1. Basım, 2003. Ercilasun, Ahmet Bican vd. Türk Lehçeleri Sözlüğü I. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1991. Johanson, L. ve Eva Agnes Csato. The Turkic Languages. London and Newyork: Routledge, 1998. Menges, Karl. The Turkic Languages and Peoples. Wiesbaden: Otto Harrasowitz, 1968.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Soru-Cevap,Proje,Sunum,Diğer
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
35
Ödev
1
15
Toplam(%)
50
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
50
Finalin Başarıya Oranı(%)
50
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
1
1
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
2
28
Final Sınavına Hazırlık
1
25
25
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
20
20
Laboratuvar
Final Sınavı
1
1
1
Ödevler
1
15
15
Sunum (Hazırlık dahil)
1
10
10
Toplam İş Yükü
142
Toplam İş Yükü / 30
4,73
Dersin AKTS Kredisi
4
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ