Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Günümüz standart Türkçesinin temel özelliklerini kavrar. 2) Dilbilgisinin iletişimdeki rolünü ve önemini kavrar. 3) Geleneksel dilbilgisi öğretimini ve çağdaş-dilbilimsel dilbilgisi öğretimini değerlendirir. 4) Ders kitaplarındaki uygulamaları eleştirel bakış açısıyla değerlendirir,ders içerikleri oluşturabilir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Yok
DERS TANIMI
Cümle bilgisi, cümle ve unsurları, cümle çeşitleri, cümle yapısında bulunan kelime grupları, cümle tahlilleri. Cümle bilgisi alanında karşılaşılan sorunlar ve çözüm yolları.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Dersin amaç, içerik, kapsam ve kaynaklarının tanıtılması, Dilin işlevi, dilbilgisinin ve dilbilgisi öğretiminin işlevi
2. Hafta
Dilbilgisi öğretiminin işlevi üzerine tartışmalar
3. Hafta
Dilbilgisinin (sesbilgisi) tartışmalı konuları, ilgili makaleler, anlama sürecinde sesbilgisinin işlevi
Dilbilgisinin(cümlebilgisi) tartışmalı konuları, ilgili makaleler,anlama sürecinde cümlebilgisinin işlevi
6. Hafta
Ders kitaplarındaki içeriklerin eleştirel bakışla incelenmesi
7. Hafta
Dilbilgisi öğretimi yöntem-teknikleri ile kazanım-etkinlik uyumluluğu açısından ders kitabındaki örneklerin incelenmesi
8. Hafta
Ara sınav haftası
9. Hafta
Dilbilgisi öğretiminde ölçme-değerlendirme
10. Hafta
Örnek Dilbilgisi dersi içeriği oluşturma (Eğitim Durumu hazırlama)
11. Hafta
Sunumlar hakkında bilgilendirme, Türkçe dilbilgisinin tartışmalı konularına ilişkin ders tasarımı yapma (sunum)
12. Hafta
Türkçe dilbilgisinin tartışmalı konularına ilişkin ders tasarımı yapma (sunum)
13. Hafta
Türkçe dilbilgisinin tartışmalı konularına ilişkin ders tasarımı yapma (sunum)
14. Hafta
Dönem bilgilerinin tekrarı, Dersi değerlendirme ölçeği geliştirme
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
AKSAN, Doğan, 1968, "Kelimelerin Ölümü Olayı ve Türk Yazı Dilindeki Örneklerinde Arapça ve Farsça Unsurların Etkisi Üzerine Notlar", Necati Lugal Armağanı, Ankara: 97-108. , 1971, "Kavram Alanı - Kelime Ailesi İlişkileri ve Türk Yazı Dilinin Eskiliği Üzerine", TDAY-Belleten 1971, Ankara: 253-262. , 1987, Anlambilimi ve Türk Anlambilimi, DTCF Yay., 3. Baskı, Ank. , 1987, Türkçenin Gücü, Türkiye İş Bankası Yay., Ank. AKTAŞ, Tahsin, 1994, "Metin Oluşumunda Bağlaçların Yeri", Türk Dili, S. 505, Ocak: 53-64. ARDALI, Ruhan, 1981, "Çağdaş Dilbilim Açısından Ortaçlar", S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi 1, Konya: 17-25. ATABEY, İbrahim, 2001, "Kırgızistan Gramerciliğinde Kelime Grubu Anlayışı", Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Güz II, Sayı: 12/2: 591-598. S. Koç - H. Yeniçeri - Ç. Ülker - İ. Yağcı, 2007, Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri, Yargı Yay., Ankara. , 2007, "Cümle Bağlayıcıları ve Türkiye Türkçesindeki Kullanımı", Turcology in Turkey, Selected Papers, Szeged: 39-54. , 2007, "Türkiye Türkçesindeki Yan Cümlelerde Görülen Çeşitlenmeler", II. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı (İhsan Doğramacı'ya Armağan), 25-30 Eylül 2007 - Bişkek, Ankara: 343-349. BANGUOĞLU, Tahsin, 1986, Türkçenin Grameri, TDK Yay., 2. Baskı, Ank. BİLGEGİL, M. Kaya, 1984, Türkçe Dilbilgisi, Dergah Yay., 3. Baskı, İst. DEMİR, Nurettin - Emine YILMAZ, 2003, Türk Dili El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara. DİZDAROĞLU, Hikmet, 1976, Tümcebilgisi, TDK Yay., Ank. EDİSKUN, Haydar, 1985, Türk Dilbilgisi, Sesbilgisi-Biçimbilgisi-Cümlebilgisi, Remzi Kitabevi, İst. EKER, Süer, 2003, Çağdaş Türk Dili, Grafiker Yay., 2. Baskı, Ankara. ERGİN, Muharrem, 1980, Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yay., 5. Baskı, İst. GENCAN, Tahir Nejat, 1979, Dilbilgisi, TDK Yay., 4. Baskı, Ank. GÖĞÜŞ, Beşir, 1969, "Türkçede Cümlemsilerin Kuruluşu ve Temel Cümleciğe Bağlanma Şekilleri", TDAY-Belleten 1968-1969, TDK Yay., Ankara. GÖKNEL, Yüksel, 1974, Modern Türkçe Dilbilgisi, İzmir. GÜNDEŞ, N., 1976, "Tümce İncelemesi, Ses İncelemesi, Anlam İncelemesi", Dilbilim 1: 91-93. HACIEMİNOĞLU, Necmettin, 1991, "Türk Dilinin Mantık Sistemi ve Kelime Aileleri", TKAE, Prof.Dr. Muharrem Ergin'e Armağan, Ankara: 179-195. HARUT, Semra, 1992, " Türkçede Takısız Tamlama Yanılgısı", Çağdaş Türk Dili, S.57: 36-37. HATİBOĞLU, Vecihe, 972, Türkçenin Sözdizimi, TDK Yay., Ankara. KARAHAN, Leyla, 2004, Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yay., Ankara. KIRAN, Zeynel, 1979,"Üretici-Dönüşümlü Dilbilgisi Açısından Türkçede Çekirdek Tümce",Genel Dilbilim Dergisi, S.5-6. , 1979, "Türkçede Yan Tümcelerin Sonsuz Sayıda Tekrar Edilme Özelliği", Genel Dilbilim Dergisi, S. 3-4. KONONOV, A. N., 1960, "Türkçede Birleşik Cümle Problemi", Bilimsel Bildiriler, TDK Yay., Ankara. UNDERHILL, R. 1963, Turkish Grammar, Cambridge, Mass.: The MIT Press. ÜSTÜNOVA, Kerime, 2002, Dil Yazıları, Akçağ Yay., Ankara. ZÜLFİKAR, Hamza, 1995, "Takısız Ad Tamlaması Sorunu", Türk Dili, S.523, Temmuz: 781-789.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Tartışma,Proje,Diğer
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
40
Ödev
1
15
Proje
1
15
Toplam(%)
70
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
70
Finalin Başarıya Oranı(%)
30
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
6
6
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
6
2
12
Final Sınavına Hazırlık
1
48
48
Ders Saati
3
14
42
Ara Sınava Hazırlık
1
36
36
Laboratuvar
Final Sınavı
1
6
6
Ödevler
Makale İnceleme
Toplam İş Yükü
150
Toplam İş Yükü / 30
5
Dersin AKTS Kredisi
5
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ