Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Türkiye - Avrupa Birliği ilişkilerinin tarihsel, siyasal, kültürel, ekonomik, sosyal ve insani boyutlarını öğrenir. 2) Türkiye - Avrupa Ekonomik Topluluğu / Avrupa Topluluğu ilişkileri ile ilgili derin bilgiye sahip olur. 3) Türkiye - AB ilişkilerindeki güncel sorunları tarihsel bilgiye dayandırarak çok daha iyi anlar ve sorunların çözümlenmesine katkıda bulunur.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Yok
DERS TANIMI
Bu ders 1963 Ortaklık Anlaşmasından, 1987'deki tam üyelik başvurusuna kadar AB-Türkiye ilişkilerinin gelişimini analiz etmeyi amaçlar. Söz konusu dönemde Türkiye'nin AB politikasının iç belirleyicilerine ve Avrupa bütünleşmesinin kurumsal, siyasal, yasal, ekonomik ve kültürel boyutlarına özellikle dikkat çekilecektir. Uzun bir tarihsel sürece dayanan Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri, bu süreçte çeşitli kurumsal ve fikri aşamalardan geçmiştir. Ankara Antlaşması ile başlayıp, Gümrük Birliği ile devam eden, tam üyelik statüsünün kazanılmasının ardından üyelik müzakerelerinin başlamasıyla zirve noktasına taşınan ilişkiler temelde 'durağan' bir ilerleyişe sahip olmuştur. Bir başka deyişle, kurumsal ya da bürokratik ilerlemenin niteliği, fikri anlamda giderek sorgulanır bir hal almıştır. İlişkiler ideolojik-psikolojik, etnik-politik, politik-kurumsal, jeopolitik, tarihsel ve ekonomik boyutlar olmak üzere çeşitli unsurlar üzerinden değerlendirilmek durumunda kalmıştır. Tam üyelik hedefi üzerinden yürütülmeye çalışılan ilişkilerin ayrıcalıklı ortaklık zeminine taşınmaya çalışılması da söz konusu olmuştur. Türkiye-Avrupa Birliği ilişkilerinin aktörler, kurumlar ve adı geçen çeşitli boyutlar üzerinden incelenmesi, ilişkilerin gerçekçi bir zeminde ele alınması ve üyeliğe dayanan ya da dayanmayan diyalog mekanizmalarının tartışılması sonucunu doğuracaktır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Dersin Tanıtımı; Türkiye-AB İlişkilerine Bakış (İnalcık; 76-92)
2. Hafta
Türkiye'de Batılılaşma ve Avrupalılaşma (Kula; 367-427, 691-723, Steinbach; 13-24, Robins; 61-82, Nas; 217-234)
3. Hafta
Avrupa Birliği'nde Genişleme Süreci ve Türkiye (Erçin; 1-126, Taylor; 61-69, Lichtenberg; 71-76)
4. Hafta
Üyelik sürecinin siyasi ve ekonomik açıdan Türkiye'ye yansımaları (Yazıcı; 91-102, Emek; 103-129, Lejour; 129-148, Özdemir; 151-170, Griffiths; 171-188, Grethe; 189-213)
5. Hafta
Helsinki öncesi süreç: Ankara Antlaşması + Katma Protokol; Müzakereler, Hedefler, İlkeler; Tam üyelik başvurusu; Gümrük Birliği (Eralp; 87-119, Eralp; 24-42, Gökdere; 211-276, Tekeli, İlkin; 67-95, Kılıç; 265-275)
6. Hafta
Helsinki sonrası süreç: Helsinki ve Kopenhag Zirveleri (Rumford, 331-341, Müftüler-Bac, Mclaren; 17-30, Reçber; 111-165, Cem; 3-67, 103-187)
7. Hafta
Reformlar: Avrupa Birliği'ne Uyum Yasaları (Reçber; 212-235, Emerson; 1-6, İKV; 61-113)
8. Hafta
Ara Sınav Haftası
9. Hafta
Katılım Ortaklığı Belgeleri; Ulusal Programlar; Genişleme Strateji Belgeleri (Reçber; 235-261)
10. Hafta
Türkiye-Avrupa Birliği arasında Müzakere Süreci: Fasıllar ve İlerleme Raporları (Reçber; 261-278, Cem; 289-304)
11. Hafta
İlişkilerde Alternatif Arayışları: İmtiyazlı/Ayrıcalıklı Ortaklık; Pozitif Gündem (Gürsel, Dedeoğlu)
12. Hafta
Türkiye ve Avrupa Birliği'nde Karşılıklı Görüş ve Algılar (Müftüler Bac (2002); 79-95; Independent Commission; 6-45; Mercan, 187-200)
13. Hafta
Türkiye ile Avrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği: Bürokratikleşme tuzağından nitelikli ve işlevsel işbirliğine (Müftüler-Bac (1998); 240-257, Buzan, Diez; 41-57, Kubicek; 157-171, Kahraman; 1-20, Güney; 135-155, Raoult, 82-92, Nugent; 481-502, Öniş; 247-261, Wood; 272-291, Oğuzlu; 229-243)
14. Hafta
Genel Değerlendirme
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Arjan Lejour, "Turkish EU Membership: Institutional Reforms Determine the Size of the Economic Benefits", Richard Griffiths, Durmuş Özdemir (Ed.), Turkey and the EU Enlargement, İstanbul Bilgi University Press, İstanbul 2004. Ahmet Gökdere, Avrupa Topluluğu ve Türkiye ile İlişkileri, Ankara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi, Ankara, 1991. Atila Eralp, "Soğuk Savaş'tan Günümüze Türkiye-Avrupa Birliği İlişikleri", Atila Eralp (Ed.), Türkiye ve Avrupa, İmge Yayınları, 1997. Atila Eralp, "Turkey and the European Community in the Changing Post-war International System", Canan Balkır and Allan Williams (Ed.), Turkey and Europe, London: Pinter Publishers, 1993. Aylin Güney, "On Turkey's Inclusion in EU Enlargement: An Asset or a Liability?", Perceptions, 2004, 135-155. Barry Buzan, Thomas Diez, "The European Union and Turkey", Survival, 41, 1, 1999, 41-57. Chris Rumford, "From Luxembourg to Helsinki: Turkey, the politics of EU enlargement and prospects for accession", Contemporary Politics, Vol. 6, No. 4, 2000, 331-341. Çiğdem Nas, "Turkey-EU Relations and the Question of Identity", Muzaffer Dartan, Çiğdem Nas, The European Union Enlargement Process and Turkey, Marmara University Publication, İstanbul, 2002, 217-234. Durmuş Özdemir, "Implications of Economic Integration and a Case of Peace Dividend", Richard Griffiths, Durmuş Özdemir (Ed.), Turkey and the EU Enlargement, İstanbul Bilgi University Press, İstanbul 2004. Emmanuelle Raoult, "The Turkish Case as an Example of Stabilisation in Europe's Periphery", Foreign Policy, 21, 3-4, 1997, 82-92. Erhan Erçin, "Avrupa Birliği Genişleme Süreci ve Türkiye", İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınları, İstanbul, 2002. Hagen Lichtenberg, "Analysis of the Enlargement Process", Muzaffer Dartan, Çiğdem Nas, The European Union Enlargement Process and Turkey, Marmara University Publication, İstanbul, 2002, 71-76. Halil İnalcık, "Turkey and Europe: A Historical Perspective", Perceptions, March-May 1997, 76-92. Harald Grethe, "The Integration of Agricultural Markets from a Turkish Perspective", Richard Griffiths, Durmuş Özdemir (Ed.), Turkey and the EU Enlargement, İstanbul Bilgi University Press, İstanbul 2004. H. Tarik Oğuzlu, "Turkey and the European Union: Europeanization Without Membership", Turkish Studies, 13, 2, 2012, 229-243. İktisadi Kalkınma Vakfı, "The Turkish EU Accession Process: Effects of the harmonisation of legislation on economic, political and social life", AB Mevzuatına Uyumun Ekonomik, Siyasi ve Sosyal Etkileri, İstanbul, 2001. İlhan Tekeli, Selim İlkin, Türkiye ve Avrupa Topluluğu, Ümit Yayıncılık, 1993. İsmail Cem, Avrupa'nın Birliği ve Türkiye, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2005. Kamuran Reçber, Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Alfa-Aktüel, 2009. Kevin Robins, "Interrupting Identities: Turkey/Europe", Stuart Hall, Paul du Gay (Ed.), Questions of Cultural Identity, SAGE Publications, 2011. Meltem Müftüler-Bac, Lauren M. Mclaren, "Enlargement Preferences and Policy-making in the European Union: Impacts on Turkey", European Integration, Vol. 25, 2003, 17-30. Meltem Müftüler-Bac, "The Never-Ending Story: Turkey and the European Union", Middle Eastern Studies, 1998, 240-257. Michael Emerson, "Has Turkey Fulfilled the Copenhagen Political Criteria?", CEPS Policy Brief, No.48, 2004. Neill Nugent, "The EU's Response to Turkey's Membership Application: Not Just a Weighing of Costs and Benefits", Journal of European Integration, 29, 4, 2007, 481-502. Onur Bilge Kula, Avrupa(lılık) Nedir? Türkiye Ne Kadar Avrupalıdır?, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2015. Paul Kubicek, "Turkish-European Relations: At a New Crossroads", Middle East Policy, 6, 4, 1999, 157-171. Paul Taylor, "The Evolving Institutional Structure of the EU in the Enlargement Process", Muzaffer Dartan, Çiğdem Nas, The European Union Enlargement Process and Turkey, Marmara University Publication, İstanbul, 2002, 61-69.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Tartışma,Soru-Cevap
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
40
Makale Sunuşu
1
10
Toplam(%)
50
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
50
Finalin Başarıya Oranı(%)
50
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
3
3
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
8
112
Final Sınavına Hazırlık
1
90
90
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
40
40
Laboratuvar
Final Sınavı
1
3
3
Ödevler
Sunum (Hazırlık dahil)
1
10
10
Toplam İş Yükü
300
Toplam İş Yükü / 30
10
Dersin AKTS Kredisi
10
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ
