Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Bilimle ilgili bazı temel problemlere cevap bulmaya çalışarak bilimin nasıl işlediği ve ayırt edici özelliklerinin neler olduğunu ortaya koymak sureti ile öğrencilerde çalıştıkları bilim alanının temellerine dair bir kavrayış geliştirirler. 2) Bilim Felsefesinin anlamını ve problemlerini açıklayabilir. 3) Öğrenci Bilimde sınırlama problemini ifade edebilme ve bunun genel bilgi teorisi problemleri açısından önemini açıklayabilir 4) Bilimsel açıklamalara dair temel teorileri tanıma ve bunlara dair öne sürülen gerekçeleri açıklayabilir. 5) Ders boyunca ele alınan argümanları felsefedeki teknik anlamı ile analiz edebilir. 6) Bilimsel araştırma, bilimsel metodoloji, bilimsel doğrulama, bilimsel sınama, bilimsel açıklama, teori, yasa, varsayım vb. kavramları açıklayabilir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Eğitim Felsefesi ve Eğitim Sosyoloji ile ilgili Güncel Tartışmalara yönelik bütün dersler
DERS TANIMI
Bu ders bilim felsefesinin temel kavram ve boyutlarını, bilgiye ulaşma süreçlerini, bilim-felsefe ilişkilerini, bilim felsefesinde temel yaklaşımları, bilim felsefesinde yeni varsayımları, bilimsel araştırmalarda metodoloji ve çeşitli dönemlerin insan doğasına bakışını kapsar.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Temel felsefe kavramları: önerme, argüman, tümdengelimsel ve tümevarımsal argümanlar, iyi ve kötü argüman formları, yeter ve zorunlu koşul, karşı örnek gibi kavramların tanıtılması.
2. Hafta
Bilim nedir? Sorusunun önemi, bilimsel etkinliğin ayırt edici özelliklerini ortaya çıkarmak neden önemlidir?
3. Hafta
Bir bilim kriteri olarak doğrulamacılık ve bu kriterle ilgili problemler
4. Hafta
Bir bilim kriteri olarak yanlışlamacılık ve bu kriterle ilgili problemler
5. Hafta
Doğrulamacılık ve yanlışlamacılığın ötesinde: Duhem-Quine problemi ve bilimsel teorilerin test edilebilmesi meselesi
6. Hafta
Bir dogmanın yıkılışı: testlerde gözlem ve deney verileri neden teoriye önsel olarak kabul edilemez. Gözlemlerin teoriye bağlılığı problemi
7. Hafta
Duhem-Quine problemi ve gözlemlerin teoriye bağlılığı problemi ışığında bilimde objektiflik meselesi: Genel Değerlendirme
8. Hafta
Ara Sınav
9. Hafta
Bilimsel Açıklamalar: Klasik Teori ve Problemleri, Bilimsel açıklamalara nedenselci ve pragmatik yaklaşımlar
10. Hafta
Bilimsel Açıklamalar ve Bilimsel Yasalar ilişkisi: En temel problemler
11. Hafta
Bir örnek: Ortaya çıkan genel bilim kriterlerinin bilimsel açıklama ve test etme bağlamında Yaratılışçılık ve Evrim tartışmalarına uygulanması
12. Hafta
Bilim felsefesinin temel problemlerinin eğitim politikaları ile ilgisi
13. Hafta
Seküler rejimlerde eğitim politikaları ve bilimsellik kriteri
14. Hafta
Okullarda neler okutulabilir: seküler yasaları bilimsellik kriteri ile birleştirdiğimizde ortaya çıkan tablo
15. Hafta
Genel Değerlendirme
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
1. Arslan, Ahmet (2007), Felsefeye Giriş, Adres Yayınları, Ankara. 2. Bal, Hüseyin (2004), Bilginin Felsefesi ve Sosyolojik Boyutları, Fakülte Kitabevi, İsparta. 3. Baudouin, Jean (1993), Karl Popper, B. Gözkan (çev.), İletişim Yayınları, İstanbul. 4. Barnes, Barry (1995), Bilimsel Bilginin Sosyolojisi, H. Arslan (çev.), Vadi Yayınları, Ankara. 5. Cevizci, Ahmet (2010), Felsefeye Giriş, Nobel Yayınları, İstanbul. 6. Çilingir, Lokman (2007), Niçin Felsefe?, Elis Yayınları, Ankara. 7. Çüçen, A. Kadir (2001), Bilgi Felsefesi, Asa Yayınları Bursa. 8. Demir, Ömer (2000), Bilim Felsefesi, Vadi Yayınları, Ankara. 9. Feyerabend, P.(2012), Akla Veda, Çev.E. Başer, Ayrıntı Yayınları, 10. Feyerabend, P. (1999) Yönteme Karşı, Çev.E. Başer, Ayrıntı Yayınları. 11. Hızır, Nusret (1976), Felsefe Yazıları, Çağdaş Yayınları, İstanbul. 12. Kabadayı, Talip (2009), Bilim Felsefesine Giriş, Adnan Menderes Ün. Yayınları, Aydın. 13. Kuhn, Thomas S. (1995), Bilimsel Devrimlerin Yapısı, N. Ulaş (çev.), Alan Yayıncılık, İstanbul. 14. Lakatos, Imre (1982): ?Yanlışlama ve Bilimsel Araştırma Programlarının Metodolojisi?, I. Lakatos ve A. Musgrave (ed.), Bilginin Gelişimi ve Bilginin Gelişimiyle İlgili Teorilerin Eleştirisi, Paradigma Yayınları, İstanbul, ss. 111-242. 15. Mengüşoğlu, Takiyettin (31983), Felsefeye Giriş, Remzi Kitabevi, İstanbul. 16. Ömerustaoğlu, Adnan (2004), Bilgi Kuramı. Karl Popper?in Eleştirel Akılcılığı Üzerine, Araştırma Yayınları, Ankara 17. Özlem, Doğan (1991), Mantık, Ara Yayıncılık, İstanbul. 18. Özlem, Doğan (2003), Bilim Felsefesi Ders Notları, İnkılap Yayınevi, İstanbul. 19. Platon (1997), Theaitetos, M.E.B. Yayınları, İstanbul. 20. Popper, Karl (2003), Bilimsel Araştırmanın Mantığı, Y.K.Y. Yayınları, İstanbul. 21. Reichenbach, Hans (1993), Bilimsel Felsefenin Doğuşu, C. Yıldırım (çev.), Bilgi Yayınları, İstanbul. 22. Ströker, Elisabeth (1990), Bilim Kuramına Giriş, Ara Yayınları, İstanbul. 23. Yıldırım, Cemal (2000), Bilim Felsefesi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Tartışma,Soru-Cevap,Sunum, Eleştirel Düşünme: sunum ve sınıf içi tartışmaları da içeren derste işlenen problemlere dair temel argümanların mantıksal analizi ve değerlendirilmesi.
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
20
Ödev
3
20
Proje
1
40
Toplam(%)
80
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
80
Finalin Başarıya Oranı(%)
20
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
15
15
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
5
70
Final Sınavına Hazırlık
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
10
10
Laboratuvar
Final Sınavı
1
15
15
Ödevler
3
15
45
Dönem Projesi Araştırması
1
80
80
Toplam İş Yükü
277
Toplam İş Yükü / 30
9,23
Dersin AKTS Kredisi
10
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ