Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Toplumsal yapı kuramlarına ilişkin genel bir bakış açısı geliştirir. 2) Toplumsal kuramlar aracılığıyla Osmanlı toplumsal yapısını çözümler. 3) Osmanlı toplumsal yapısından Türkiye toplumsal yapısına geçişi sorgular. 4) Farklı toplumsal yapıları karşılaştırma anlayışı geliştirir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Bu dersi alan öğrenciler için önerilen ders yoktur.
DERS TANIMI
Dersin amacı, Türkiye'nin toplumsal yapısını toplumsal değişme temelinde anlamak; toplumsal yapıyı, temel değişme dinamiklerini ve yaşanan toplumsal değişmeyi açıklamak ve temel dinamiklerini analiz etmektir. Osmanlı toplumsal yapısı, Türk modernleşmesi ve Türkiye toplumsal yapısını şekillendiren yapısal ögeler (ekonomi, siyaset, din, sınıf, etnik yapı, aile, toplumsal cinsiyet, vb.), derste incelenecek temel konulardır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Öğrencilerin dersin kapsamı, kaynaklar ve değerlendirme hakkında bilgilendirilişi ve derse genel giriş.
2. Hafta
Toplumsal Yapı, Toplumsal Kurumlar ve Toplumsal Değişme
3. Hafta
İktisadi Yapı
4. Hafta
Siyasal Yapı
5. Hafta
Etnisite ve Etnik Yapı
6. Hafta
Din
7. Hafta
Ara Sınav
8. Hafta
Din ve Cemaatçilik
9. Hafta
Aleviler ve 'Alevicilik'
10. Hafta
Toplumsal Tabakalaşma
11. Hafta
Gençlik
12. Hafta
Osmanlı'dan Modern Türkiye'ye Toplumsal Cinsiyet ve Aile
13. Hafta
Türkiye?de Toplumsal ve Siyasal Kutuplaşma
14. Hafta
Genel Değerlendirme
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Faruk Alpkaya, "Toplumsal Yapı ve Toplumsal Değişme", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 7-14.
Sibel Kalaycıoğlu, "Toplumsal Yapı: Toplumsal Kurumlar, Gruplar ve Toplumsal Değişme", Dünden Bugüne Türkiye'nin Toplumsal Yapısı, s. 5-16.
Serdal Bahçe ve Benan Eres, "İktisadi Yapılar, Türkiye ve Değişim", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 17-68.
Alev Özkazanç, "Cumhuriyet Döneminde Siyasal Gelişmeler: Tarihsel-Sosyolojik Bir Değerlendirme", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 71-106.
Türkiye'nin Etnik Yapısı", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 181-228.
Ayhan Akman, "Milliyetçilik Kuramında Etnik/Sivil Milliyetçilik Karşıtlığı", Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, Cilt 4, s. 81-90.
Yücel Demirer, "Modernleşen Türkiye'de Din", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 273-298.
Burhanettin Duran, "Cumhuriyet Dönemi İslamcılığı İdeolojik Konumları, Dönüşümü ve Evreleri", Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce, Cilt 6, s. 129-156.
Elisabeth Özdalga, İslamcılığın Türkiye Seyri Sosyolojik Bir Perspektif, s. 235-275.
Hakan Yavuz, Modernleşen Müslümanlar: Nurcular, Nakşiler, Milli Görüş ve AK Parti, Kitap Yayınevi, 2005, s. 181-204; 242-279.
Tanıl Bora, "Gülenciliğin ideolojik söyleminde özne ve fiil olarak hizmet: Bir hizmet yapılıyor, görelim bunu", Birikim, 2012, Sayı: 282, s. 33-39.
Elise Massicard, "Aleviler ve Cumhuriyet: Çelişkiler İçeren Kısmi Bir İttifak", Alevi Hareketi'nin Siyasallaşması, s. 42-66; 89-102.
Berna Zengin Arslan, "Aleviliği Tanımlamak: Türkiye'de Dinin Yönetimi, Sekülerlik ve Diyanet" Mülkiye Dergisi, 39 (1), s. 135-158.
Gökhan Atılgan, "Türkiye'de Toplumsal Sınıflar: 1923-2010", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 323-366.
Mehmet Özgüden, "Türkiye'de Seçkinler", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 367-406.
Ali Şimşek, Yeni Orta Sınıf, İstanbul: L & M Yayıncılık, s. 7-29.
Naci Cem Öncel, "Beyaz Türklerin Kısa Tarihi-I ve II", Hürriyet, 21 ve 27 Nisan 2014.
Demet Lüküslü, Türkiye'de "Gençlik Miti:" 1980 Sonrası Türkiye Gençliği, s. 117-201.
Ayten Alkan ve Serpil Çakır, "Osmanlı İmparatorluğu'ndan Modern Türkiye'ye Cinsiyet Rejimi: Süreklilikler ve Kırılmalar", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 229-271.
Ahmet Murat Aytaç, "Türkiye'de Ailenin Tarihsel Dönüşümü: 1923-2010", 1920'den Günümüze Türkiye'de Toplumsal Yapı ve Değişim, s. 299-320.
Özge Zeybekoğlu, "Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Türk Toplumunun Erkeklik Algısı", ETHOS, Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 2010, 3 (1), 1-14.
"Prof. Sencer Ayata: Muhafazakar mahalle ile mahallenin çocukları arasında giderek belirginleşen bir fay hattı oluşuyor", https://t24.com.tr/haber/prof-sencer-ayata-muhafazakar-mahalle-ile-mahallenin-cocuklari-arasinda-giderek-belirginlesen-bir-fay-hatti-olusuyor,974883, 28 Ağustos 2021.
"Prof. Sencer Ayata: Başkanlık anayasası iktidara dışlayıcı otoriterlik, muhalefete çoğulculuk, Türkiye'ye ise sertleşen kutuplaşma getirdi", https://t24.com.tr/haber/prof-sencer-ayata-baskanlik-anayasasi-iktidara-dislayici-otoriterlik-muhalefete-cogulculuk-turkiye-ye-ise-sertlesen-kutuplasma-getirdi,975070, 29 Ağustos 2021.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Tartışma,Sunum,Proje
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
40
Toplam(%)
40
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
40
Finalin Başarıya Oranı(%)
60
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
1
1
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
4
56
Final Sınavına Hazırlık
1
30
30
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
20
20
Laboratuvar
Final Sınavı
1
1
1
Ödevler
Toplam İş Yükü
150
Toplam İş Yükü / 30
5
Dersin AKTS Kredisi
5
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ
