Anasayfa  »  Sosyal Bilimler Enstitüsü »  Yönetim Organizasyon Doktora Programı

DERS ADIDERS KODUYARIYILTEORİ + UYGULAMA (Saat)AKTS
SOSYAL BİLİM FELSEFESİ İŞLE601 Birinci Yarıyıl (Güz) 3 + 0 10

DERSİN TÜRÜZorunlu
DERSİN DÜZEYİDoktora
DERSİN YILI1
YARIYILBirinci Yarıyıl (Güz)
AKTS10
ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)IProfesör Doktor Ali Selami Sargut
DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI Bu dersin sonunda öğrenciler;
1) Sosyal Bilim Felsefesinin genel bir haritasını eleştirel bir gözle çizebilme becerisi geliştirmesi.
2) Sosyal Bilim Felsefesi alanında kendi başlarına katkı verecek ve görüşleri sorgulayabilecek düzeyde araştırıcı olması.
3) Sosyal Bilim Felsefesi alanında değerlendirilebilir şekilde hazırlanmış kuramsal bir makale yazım yeteneğini geliştirmesi.
4) Sosyal bilimlere özgü etik ilkeleri kavrarlar.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİYüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARIYok
ÖNERİLEN DERSLERYok
DERS TANIMIBilim, varsayımlarda bulunmayı, kestirim yapmayı, ölçmeyi ve biriktirdiği bilgileri yol gösterici kuramlara dönüştürmeyi öngörür. Bilim felsefesi ise, bilimin bu işleri nasıl yaptığı ve bu çalışmaların nasıl sonuçlar doğurduğuyla ilgilenir. Bilim felsefesi kendi işini yaparken metafiziği, bilgi kuramını ve dil-bilim ilişkilerini derinliğine irdeler. Bazı farklı düşünenler olsa da, bilimi düşünme yetisinin dışında tutamayacağımıza göre, bilim kişilerinin deyişiyle "felsefesiz bilim olmaz" yaklaşımı doğru bir tutumdur. Sosyal bilimlerin doğa bilimleri karşısında meşruiyet kazanma uğraşı doğrudan sosyal bilim felsefesine de yansımaktadır. Bu nedenle sosyal bilim felsefesi, sosyal bilimler ile doğa bilimleri arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları ele alır. Felsefenin vazgeçilmezliğini iyi anlayabilmek için bilimin felsefeden çaldığı temel rolden sonraki konuma bir göz atmak gerekir.Çok değil, biraz geriye baktığımızda bilimin felsefeden nasıl rol çaldığı da kolayca anlaşılır. Sözgelimi bilim içinde özgün bir yeri olan fizik, daha önceleri "doğal felsefe" olarak öğretilirken, Galileo, Kepler ve ardından Newton devrimleriyle felsefeden kopmuştur. Biyolojinin felsefeden kopuşu ise Darwin sonrasına rastlamaktadır. Yirminci yüzyıla doğru dönülürken psikoloji de kendi yolunu çizmiştir. Tüm bu alanlar felsefeden kopup özgürlüğünü ilan ederken, felsefeye de bu alanların şimdilik çözemedikleri bilgi kuramı sorunlarının kaldığı söylenebilir. Sözgelimi Darwinci evrim paradigması yaşamın bir ereği ve anlamı olduğu konusundaki beklentileri azaltıyorsa, Platon (Eflatun) ve öğrencisi Aristo?dan bu yana felsefenin konusu olan erekbilim (teleoloji), felsefenin konusu olmaya devam edecektir. Çünkü felsefe insana ve yaşamına farklı anlamlar yükleyebilir. Fiziğin, biyolojinin ve özellikle Darwinci yaklaşımının felsefenin uğraştığı bazı soruları bilim alanına çekmiş olması kaçınılmaz biçimde bazı kesimleri rahatsız etmiştir. Rahatsızlığın temel nedeni, felsefenin insana ve yaşama yüklediği yüce anlamları bilimin zaman zaman sıradan bir biçimde dönüştürmesidir. Sosyal bilim felsefesinin iki temel sorunu olduğu söylenebilir. Gerçekte bu iki temel sorun doğrudan örgüt kuramı tartışma alanlarına da yansımaktadır. Sorunların birincisi göreliliktir. Mantıksal pozitivizm göreliliği tümüyle dışladığı için sorun bilim felsefesinin tartışma alanında kalmıştır. Bu nedenle sosyal bilim felsefesi doğruların ne ölçüde evrensel olduğu konusuna kafa yorar. İkinci sorun ise akılcı seçimlerle ilgilidir. Tercihlerin ne ölçüde akılcı bir süreç sonucu oluştuğu yine sosyal bilim felsefesini ilgilendiren konuların içinde yer alır. Kurallara ilişkin (normatif) olanla, akılcı (rasyonel) olan arasındaki ilişkinin sosyal bilim felsefesinin temeline oturduğu söylenebilir. Bu sorunun çözümü bilim felsefesi açısından olduğu denli sosyal bilimlerin gelişimi açısından da önem taşımaktadır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTAKONULAR
1. Hafta Giriş: Bilim Yapmanın Dayanılmaz Ağırlığı
2. Hafta Bilimcilerin Kavrama Yeteneği
3. Hafta Bilim Felsefesi ve Sosyal Bilimler
4. Hafta Bilim Felsefesi ve Sosyal Bilimler
5. Hafta Bilim Felsefesi ve Sosyal Bilimler
6. Hafta Bilim Felsefesi ve Sosyal Bilimler
7. Hafta Bilimsel Gerçeklik
8. Hafta Bilimsel Gerçeklik
9. Hafta Pozitivizm - Olguculuk
10. Hafta Pozitivizm - Olguculuk
11. Hafta Akıl ve Bilinç Kuramı
12. Hafta Akıl ve Bilinç Kuramı
13. Hafta Örgüt ve Yönetim Alanında Kuram Geliştirme
14. Hafta Sonun Başlangıcı
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLARBalashov, Y. ve Rosenberg, A (Der.). 2002. Philosophy of science: Contemporary reading. London: Routledge.
Collins, R. 1998. The sociology of philosophies: A global theory of intellectual change. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Keat, R. ve Urry, J. 1975. Social theory as science. London: Routledge and Kegan Paul.
Turner, S. P. ve Roth, P. A. 2003. Introduction. Ghost and the machine: Issues of agency, rationality, and scientific methodology in contemporary philosophy of social sciences.
S. P. Turner ve P. A. Roth (Der.), The Blackwell guide to the philosophy of social sciences: 1-17. Malden, MA: Blackwell.
Miller, A. I. 2000. Insights of genious: Imagery and creativity in science and art: 1-36. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Folger, R. And Turillo, C. J. 1999. Theorizing as the Thickness of Thin Abstraction. Academy of Management Review, 24:605-622.
Kuhn, T. S. 1970. The structure of scientific revolutions. Chicago: The University of Chicago Press. s. 1-76.
Burrell, G. ve Morgan, G. 1979. Sociological paradigms and organizational analysis. New Hampshire: Heineman. s. 1-117.
Boyd, R. 1999. On the current status of scientific realism. R. Boyd, P. Gasper ve J. D. Trout(Der.), The philosophy of science: 196-222. Cambridge, Mass.: The MIT Press.
Psillos, S. 2005. Scientific realism and metaphysics. Ratio, 18(4):385-404.
Schlick, M. 1999. Positivism and realism. R. Boyd, P. Gasper ve J. D. Trout(Der.). The philosophy of science: 37-55. Cambridge, Mass.: The MIT Press.
DiSalle, R. 2002. Reconsidering Kant, Friedman, logical positivism, and the exact sciences. Philosophy of Science, 69:191-211.
Kitchener, R. F. 2004. Logical positivism, naturalistic epistemology, and the foundations of psychology. Behavior and philosophy, 32:37-54.
Searle, J. R. 2002. Why I am not a property dualist? Journal of Consciousness Studies, 9(12):57-64.
Searle, J.R. 2004. Mind: A brief introduction. New York: Oxford University Press.
Searle, J. R. 1995. The construction of social reality: 1-57. New York: Free Press.
Searle, J. R. 2006. Social ontology: Some basic principles. Anthropological Theory, 6(1):12 29.
Searle, J. R. 2010. Making of the social world. New York: Oxford University Press.
Hacking, I. 1999. The social construction of what? Cambridge, Mass.: Harvard University Press.
Boxenbaum, E. ve Rouleau, L. 2011. New knowledge products as bricolage: Metaphors and scripts in organizational theory. Academy of Management Review, 36(2):272-296.
Kilduff, M., Mehra, A. ve Dunn, M. B. 2011. From blue sky research to problem solving: A philosophy of science theory of new knowledge production. Academy of Management Review, 36(2):297-317.
Sargut, A. S. 2012. Sosyal bilim olarak örgüt ve yönetim araştırma alanları: Bilimsel meşruiyet sorunları nasıl aşılır? Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2):1-16.


ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİAnlatım,Tartışma
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
 SayısıToplam Katkısı(%)
Ödev150
Makale Sunuşu150
Toplam(%)100
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)100
Finalin Başarıya Oranı(%)0
Toplam(%)100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite Sayı Süresi(Saat) İş Yükü
Ara Sınav
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
Final Sınavına Hazırlık
Ders Saati14342
Ara Sınava Hazırlık
Laboratuvar
Final Sınavı
Ödevler440160
Makale İnceleme33090
Toplam İş Yükü292
Toplam İş Yükü / 309,73
Dersin AKTS Kredisi10
DİLTürkçe
STAJ / UYGULAMAYok
  

PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ
Ö1Ö2Ö3Ö4
P1    X   X  
P2  X   X   X  
P3    X    
P4  X   X   X  
P5  X   X    
P6  X   X   X  
P7  X      
P8  X   X    
P9  X     X  
P10    X   X  
P11  X   X   X  
P12      X  
P13  X   X     X
P14  X   X