Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Soğuk sekil verme kavram ve ilkelerini öğrenme. 2) Sıcak sekil verme kavram ve ilkelerini öğrenme. 3) Dövme, haddeleme ve ekstrüzyon islemlerinin nasıl yapıldığını öğrenme. 4) Tel çekme ve çubuk çekme işlem ve uygulamaları hakkında bilgi edinme. 5) Dikisli boruların nasıl üretildiklerini öğrenme. 6) Dikissiz boruların nasıl üretildiklerini öğrenme. 7) Sac sekillendirilmesinde uygulanan kesme, bükme, sıvama, gererek biçimlendirme, yüksek hızlı sekillendirme ve derin çekme islemleri hakkında bilgi sahibi olma. 8) Şekillendirme hatalarını ve biçimlendirme kriterlerini öğrenme.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
DERS TANIMI
Talaşsız şekil verme yöntemlerinin sınıflandırılması. Talaşsız (plastik) biçimlendirmenin esasları. Yapılarda kayma olayı, soğuk ve sıcak biçimlendirme, kristal hataları, kırılma, iç gerilmeler. Serbest dövme ve basma, serbest dövme ve basmada uygulanan işlemler, özellikleri ve konstrüksiyon esasları. Dövme ve basma makineleri, şahmerdanlar, özel dövme makineleri, presler. Kalıpta dövme ve basma yöntemi, kalıpların düzenlenmesi, kalıp malzemeleri, kalıpların imalatı, çapak kesme, kalıpta yığma işlemleri. Extrüzyon yöntemi ve esasları, uygulanması, extrüzyon donanımı ve özel yöntemler. Haddeleme yöntemi, yufkaçlar, hadde ve hadde tesisatı. Plastik boru imalatı, dikişli boru imalatı, dikişsiz boru imalatı, boruların biçimlendirilmesi. Soğuk biçimlendirme, tel çekme, sacların şekillendirilmesi. Talaşsız şekil verme mekaniği, plastik şekillendirmede gerilme, sürtünme, şekil değiştirme direnci. Talaşsız şekil verme yöntemlerindeki uygulamalar. Döküm tekniği. Çelik dökümlerde kalıp ve maça tasarımı, kalıp ve maça kumlarının hazırlanması, yolluk, besleyici ve soğutucular. Kalıpların boyanması, kurutulması ve döküme hazırlanması. İndüksiyon ocağının astarlanması, ve sinterlenmesi. Çelik alaşımının hazırlanması ergitimi ve dökümü. Çelik dökümlerin çeşitleri, alaşım elementlerinin mikro yapıya ve mekanik özelliklere, katılaşmaya ve akıcılığa etkisi. Dökme demir alaşımları için kalıp ve maça uygulamaları. Dökme demirden dökülecek maçalı ve maçasız modellerin el ile, makinede ve yerde kalıplanması. Mastarla kalıplama. Isıya dayanıklı gereçler. Dökme demir ergitiminde kullanılan ocaklar, potalar. Kupol ocağının tanımı, çeşitleri, döküme hazırlanması. Vezin hesapları ve flakslar. Kupol ocağının çalıştırılması, dökme demirin ergitilmesi ve kalıplara dökülmesi. Testlerin yapılması. Kupol ocağında meydana gelen arızalar ve giderilmesi. Dökülen işlerin temizlenmesi ve kalite kontrolünün yapılması. Lamel grafitli (gri) dökme demirin özellikleri, içinde bulunan elementler ve etkileri. Lamel grafitli (gri) dökme demirin döküm hataları. Ferro alaşımları.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
1. Hafta Plastik Şekil Verme Metalurjisine Giriş ve Plastik Deformasyon
2. Hafta
2. Hafta Sıcak ve Soğuk Şekil Değiştirme Özellikleri, Örnekler
3. Hafta
3. Hafta Hatalar; Plastiklik Özelliği, Kırılma, Bauschinger Etkisi, İç gerilmeler
4. Hafta
4. Hafta Talaşsız Şekillendirme Makinaları ve Sınıflandırma
5. Hafta
5. Hafta Şahmerdanlar, Karakteristikler ve Seçim
6. Hafta
6. Hafta Mekanik Presler, Karakteristikler ve Seçim,Hidrolik Presler, Karakteristikler ve Seçim
7. Hafta
7. Hafta Haddeler ve Hadde Ayaklarının Düzenlenmesi
8. Hafta
8. Hafta Arasınav
9. Hafta
9. Hafta Soğuk Çekme Donatımları
10. Hafta
10. Hafta Plastik Şekil Vermede Takım ve Donatım Dizaynı İlkeleri
11. Hafta
11. Hafta Plastik Şekil Vermede Özel Makineler (Dövme-Basma, Ekstrüzyon)
12. Hafta
12. Hafta Plastik Şekil Vermede Özel Makineler (Haddeler, Sac İşleme, Seri İşlem Makinaları)
13. Hafta
13. Hafta Plastik Şekil Verme Makinalarında Otomasyon ve Nümerik Kontrol, Uygulamaları
14. Hafta
14. Hafta Talaşsız Şekillendirme Tesisleri ve Düzenlenmesi, Hatalar ve Giderilmesi, Standartlar
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
F. Amirouche, Principles of Computer-Aided Design and Manufacturing, Pearson -Prectice Hall, 2004 J.A. Rehg, H.W. Kraebber, Computer-Integrated Manufacturing, Prentice Hall, 2001. C.R. Asfahl, Robots and Manufacturing Automation, Wiley, 1992.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Soru-Cevap
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
30
Proje
1
20
Toplam(%)
50
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
50
Finalin Başarıya Oranı(%)
50
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
2
2
Kısa Sınavlara hazırlık
14
,5
7
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
3,5
49
Final Sınavına Hazırlık
14
1
14
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
7
1
7
Laboratuvar
Final Sınavı
1
2
2
Ödevler
Proje
1
14
14
Kısa Sınavlar
3
1
3
Toplam İş Yükü
140
Toplam İş Yükü / 30
4,66
Dersin AKTS Kredisi
5
DİL
İngilizce
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ
