Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Günümüzde diplomasinin neden gerekli olduğunu anlar, modern diplomasinin tarihsel gelişimini ve Avrupa diplomasisinin genel özelliklerini öğrenir. 2) Osmanlı Devletinde diplomasinin farklı dönemlerde nasıl uygulandığını öğrenir. 3) Osmanlı diplomasisini yürüten kurumların tarihsel gelişimini anlayarak, bunları Osmanlı Devleti'nin iç dinamikleri, dış ilişkileri ve güç dengesinde değişen rolüyle ilişkilendirir. 4) Ortadoğu ve Balkanlar'da Osmanlı diplomasisinin mirasını bilir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Bu dersi alan öğrenciler için önerilen ders yoktur.
DERS TANIMI
Bu ders öğrencilere Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupa devletleri arasındaki diplomatik ilişkilerin genel çerçevesini vermeyi amaçlamaktadır. Başlıca üç dönemde incelenecek olan Osmanlı diplomasisinin ilk döneminde; Osmanlı devleti'nin güçlü olduğu yüzyıllarda Avrupa ile diplomatik ilişkilerin nasıl sürdürüldüğü, bu dönemde Osmanlı devleti'nin uyguladığı ad hoc (karşılıksız) diplomasi ve bunun gerekçeleri incelenecektir. İkinci dönemde; 18. yüzyılın başından itibaren, gerilemenin başlamasıyla birlikte, Avrupa ile değişen ve karşılıklı hale gelen diplomatik ilişkiler üzerinde durularak bu dönemde Avrupa'ya giden sefirler ve sefaretnamelerin değişen ilişkilerdeki etkileri incelenecektir. Ayrıca, İmparatorluğun içerisinde de gerilemeyi durdurmak için her alanda girişilen reform çabalarının diplomasiye ve Hariciye Nezareti'ne yansımaları üzerinde durulacaktır. Son dönemde ise, Osmanlı diplomasisinin Modern Türkiye Cumhuriyetine bırakmış olduğu olumlu ve olumsuz miraslar tartışılacaktır. Yüzyıllara dayanan Osmanlı diplomasi geleneğinin öğrenilmesi, Osmanlı tarihinde, uluslararası gelişmeler ile yerel gelişmeler arasındaki karşılıklı etkileşimin anlaşılması günümüz Türk dış politikasının daha iyi değerlendirilebilmesi için anahtar bir rol oynamaktadır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Diplomasi tanımı, ilk diplomasi uygulamaları, 20.yüzyıla kadar uygulanan diplomasinin temel özellikleri
2. Hafta
Avrupa Devletler Sistemi
3. Hafta
Avrupa-Osmanlı İlişkileri ve Osmanlılarda Ad-Hoc diplomasi. Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'da yayılması
4. Hafta
Avrupa'ya Gönderilen geçici elçilerin görevleri ve Sefaretnameler
5. Hafta
Fransa, Prusya ve Viyana Sefaretnameleri
6. Hafta
Tanzimata Kadar Diplomasi
7. Hafta
Ara Sınav Haftası
8. Hafta
Fransız Devrimi'nin Osmanlı İmparatorluğu Üzerindeki etkileri ve Daimi elçiliklerin kuruluşu.
9. Hafta
Avrupa'da Osmanlı İkamet Elçiliklerinin Kuruluşu ve İlk Elçilerin Siyasi Faaliyetleri
10. Hafta
Osmanlı Diplomasisinde Batılılaşma
11. Hafta
Mısır Sorunu sırasında Diplomasi ve Tanzimat
12. Hafta
19.yüzyılda diplomasi anlayışı I (Kırım Savaşı, Paris Anlaşması ve Islahat Fermanı dönemi)
13. Hafta
19. yüzyılda diplomasi anlayışı II (1877-78 Osmanlı Rus Savaşı ve Berlin Ant. Dönemi)
14. Hafta
Blokların Yakındoğu politikaları ve İmparatorluğun sonu. Osmanlı Diplomasisinin Mirası
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Abou-El-Haj, Rifa'at. "Ottoman Diplomacy at Karlowitz", Journal of the American Oriental Society, Vol.LXXXVII, 1967, s. 498-512. Berridge, Geoff R. Diplomacy: Theory and Practice. London: Harvester, 1995, s. 1-15; 181-197.M. Wight, Systems of States, Leicester: Leicester University Press, 1977, chap.1. Davison, Roderic. "Ottoman Diplomacy at the Congress of Paris (1856) and the Question of Reforms", içinde VII. TTK Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, Cilt II, Ankara, TTK, 1973. Davison, Roderic. Bureaucratic Reform in the Ottoman Empire, Cambridge, Cambridge University Press, 1982, s. 126-140. Davison, Roderic. "The Westernization of Ottoman Diplomacy in the Nineteenth Century", içinde E.Ingram(ed.) National and International Politics in the Middle East, London: Frank Cass, 1986. Davison, Roderic. "Ottoman Diplomacy and Its Legacy", içinde L.C.Brown, Imperial Legacy: The Ottoman Imprint on the Balkans and the Middle East, New York: Columbia University Press, 1996. Deringil, Selim."Aspects of Contiunity in Turkish Foreign Policy: Abdülhamid II and İsmet İnönü, International Journal of Turkish Studies, Vol.4, No.1, 1987, s. 39-54. Findley, C.V."Foundation of the Ottoman Foreign Ministry: The Beginings of Bureaucratic Reform under Selim III and Mahnud II", International Journal of Middle East Studies, Vol.3, 1972, s. 338-416. Findley, C.V. "The Legacy of Tradition to Reform: Origins of the Ottoman Foreign Ministry", International Journal of Middle East Studies, Vol.1, 1970, s. 334-357. Hurewitz, J.C. "Ottoman Diplomacy and the European State System", Middle East Journal, Vol.15, 1961, s.141-152. Hurewitz, J.C. "The Europeanization of Ottoman Diplomacy: The Conversion from Unilateranism to Reciprocity in the Nineteenth Century", Belleten, Vol.XXV, 1961. İnalcık, Halil. "The Rise of the Ottoman Empire", içinde M.A.Cook (ed.), A History of the Ottoman Empire to 1730, Cambridge: Cambridge University Press, 1993. İnalcık, Halil. "Turkey and Europe: A Historical Perspective", Perceptions, Vol.II, No.1, 1997, s. 76-92. Lybyer, A.Hower .The Government of the Ottoman Empire in the time of Suleıman the Magnificient, London, 2001, chap.1. Naff, Thomas. "The Ottoman Empire and European States System", içinde H.Bull & A. Watson (eds.), The Expansion of International Society, Oxford: Oxford University Press, 1984. Naff, Thomas. "Ottoman Diplomatic Relations with Europe in the Eighteenth Century: Patterns and Trends", içinde T.Naff & R.Owen, Studies in Eighteenth Century Islamic History, Carbondale: Illinois University Press, 1977. Tuncer, Hüner. Osmanlı Diplomasisi ve Sefaretnameler, Ankara: Ümit Yayıncılık, 1997, s. 26-30/48-57/ 94-104. Tuncer, Hüner. Eski ve Yeni Diplomasi, Ankara, Ümit Yayıncılık, 1995, s. 59-100. Yurdusev, Nuri. (ed.)Ottoman Diplomacy: Conventional or Unconventional ,Basingstoke: Palgrave Macmillan, 2004.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
40
Toplam(%)
40
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
40
Finalin Başarıya Oranı(%)
60
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
1
1
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
2
28
Final Sınavına Hazırlık
1
40
40
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
40
40
Laboratuvar
Final Sınavı
1
1,15
1,15
Ödevler
Toplam İş Yükü
152,15
Toplam İş Yükü / 30
5,07
Dersin AKTS Kredisi
5
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ