Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Modern toplumlarda dinin siyasal ve toplumsal rolü ve işlevi hakkında sosyal ve siyasal teorilere dayanan bir anlayış geliştirir ve tartışma yürütür. 2) Dini hareketlerin yükseliş nedenleri, moderniteye ve laikliğe etkileri ile ilgili açıklama yapma kapasitesi kazanır. 3) Laiklik pratiklerini, din-siyaset ve din-devlet ilişkileri hususlarında karşılaştırmalı bir bakış açısı kazanarak, modern toplumlarda dinin yeri konusunu tartışırken özcü yaklaşımlardan kaçınacak bilgi düzeyine ve analiz yeteneğine erişir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Bu dersi alan öğrenciler için önerilen ders yoktur.
DERS TANIMI
Dersin amacı, modernite ve din ilişkisini tarihsel bir süreç içinde incelemektir. Bu amaçla, August Comte gibi Aydınlanma düşünürlerinden başlayarak, Durkheim, Weber ve Marx gibi 'kurumsallaşmış' düşünürlerin dine yaklaşımı siyaset bilimi perspektifinden bakarak incelenecek ve klasik yaklaşımların kurduğu modernleşme-sekülerleşme ilişkisi, son yıllarda bütün dünyada ortaya çıkan dinsel hareketler göz önüne alınarak tekrar gözden geçirilecektir.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Giriş: Sorunsal, ne, neden, ne zaman?
2. Hafta
İnsani Bir İnşa Olarak Dinin Önemi
3. Hafta
Sosyolojik Perspektifler: Kurucu Babalar ve Çağdaş Sosyoloji
4. Hafta
Sosyolojik Perspektifler: Kurucu Babalar ve Çağdaş Sosyoloji
5. Hafta
Sosyolojik Perspektifler: Kurucu Babalar ve Çağdaş Sosyoloji
6. Hafta
Din ve siyaset ilişkisi Üzerine Görüşler: Siyasal Düşünceler Tarihi
7. Hafta
Ara Sınav
8. Hafta
Sekülerleşme: Orijinal tez ve Gözden Geçirmeleri
9. Hafta
Sekülerleşme: Orijinal tez ve Gözden Geçirmeleri
10. Hafta
Siyasal Dinler
11. Hafta
Siyasal Dinleri Açıklamak: a) globalleşme, b) postmodernizm, c) modernleşmenin başarısızlıkları
12. Hafta
Siyasal Dinleri Açıklamak: a) globalleşme, b) postmodernizm, c) modernleşmenin başarısızlıkları
13. Hafta
İslamcılık
14. Hafta
İslamcılık. Sonuç: Modernite, Din ve Siyaset
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Kitaplar Bryan S. Turner, Religion and Social Theory: A materialist Perspective (Heinman Educational Books: London, 1983). Talal Asad, Genealogies of Religion: Discipline and Reasons of Power in Chistianity and Islam (The Johns Hopkins University Press: Baltimore, 1993). James Beckford, Religion and Advanced Industrial Society, (Unwin Hyman, 1989). Ali Yaşar Sarıbay, Türkiye'de Modernleşme ve Din Politikası: MSP Örnek Olayı (Alan Yayıncılık: İstanbul, 1985). Edward W. Said, Şarkiyatçılık: Batı'nın Şark Anlayışları (Metis: İstanbul, 1995). Maurice Barbier, Modern Bati Dusuncesinde Din ve Siyaset, (Kaknus, 1999). Nur Vergin, Din, Toplum ve Siyasal Sistem (Bağlam Yayınları: İstanbul, 2000). Jose Casanova, Public Religions in the Modern World (The Chicago University press, 1994). Makaleler Swatos &Christiano, "Sekülerleşme Teorisi: Bir Kavramın Serüveni," in Sekülerizm Sorgulanıyor, ed., Ali Köse, (Ufuk Kitapları, 2002): 95-123 Nikki R. Keddie, Secularism and the State: Towards Clarity and Global Comparison,' New Left Review, 226(Nov/Dec, 1997): 21-40. Nuray Mert, 'Laiklik Tartismasi ve Siyasal Islam', Cogito, 1 (Yaz, 1994): 89-102. Nikki R. Keddie, "The New Religious Politics: Where, When and Why do 'Fundamentalisms' Appear?" Comparative Studies in Society and History, 40, 4 (October, 1998): 696-723. Peter Beyer, Religion and Globalization, (Sage, 1994), pp. 70-95. Bryan Turner, Oryantalism, Postmodernizm, ve Din', in Postmodernizm ve Islam, Kuresellesme ve Oryantalizm, A. Topcuoglu and Y. Aktay, eds. (Vadi, 1999), pp. 36-57. Ali Yaşar Sarıbay, Postmodernite, Sivil Toplum ve İslam, (İletisim veya Alfa): Giriş, 1 ve 4. bölümler Ali Yasar Sarıbay, 'Turkiye'de Siyasal Modernlesme ve Islam,' Toplum ve Bilim, 29/30, (Yaz, 1985): 45-64. Daniel Pipes,"Islam and Islamism: Faith and Ideology," The National Interest, (Spring, 2000): 87-93. Martin Kramer, "Ballots or Bullets," Harvard International Review, 19, 2 (Spring 1997): 16-22. Khursid Ahmad, "Islam and Democracy: Some Conceptual and Contemporary Dimensions," The Muslim World, 90, 1&2, (Spring, 2000): 1-21. Menderes Çınar, "From Shadow-Boxing to Critical Understanding: Some Theoretical Notes on Islamism as a 'Political' Question," Totalitarian Movements and Political Religions, 3, 1(Summer 2002): 35-57 Alfred Stephan, "Religion, Democracy and the 'Twin Tolerations'" Journal of Democracy, 11, 4 (October, 2000): 37-57. Horst Mewes, "Religion and Politics in American Democracy," in The Secular and the Sacred, William Safran ed., (Frank Cass: London, 2003), pp. 13-31. Corwin Smidt et al, "Religion and Politics in the United States," in The Secular and the Sacred, William Safran ed., (Frank Cass: London, 2003), pp. 31-53. William Safran, "Religion and Laicite in a Jacobin Republic: The Case of France," in The Secular and the Sacred, ed. Idem, (Frank Cass: London, 2003), pp. 54-81. Adamantia Pollis, "Greece: A Problematic Secular State," in The Secular and the Sacred, William Safran ed., (Frank Cass: London, 2003), pp. 155-168. Jean Bauberot, "Fransa: 'Laik Cumhuriyet'," in Avrupa Birliği Ülkelerinde Dinler ve Laiklik, Idem, ed., (Ufuk Kitapları: 2003), pp. 93-106. Vasilos N. Makrides, "Yunanistan'da Gelenek ile Modernite Arasında Gerilim," in Avrupa Birliği Ülkelerinde Dinler ve Laiklik, Jean Bauberot, ed., (Ufuk Kitapları: 2003), pp. 113-122. Hakan Yılmaz, "Islam, Sovereignty, and Democracy: A Turkish Democracy," Middle East Journal, 61, 3 (2007), pp. 477-493.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
20
Ödev
1
20
Proje
1
20
Toplam(%)
60
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
60
Finalin Başarıya Oranı(%)
40
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
1
1
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
4
56
Final Sınavına Hazırlık
1
20
20
Ders Saati
14
3
42
Ara Sınava Hazırlık
1
17
17
Laboratuvar
Final Sınavı
1
1
1
Ödevler
1
10
10
Proje
1
7
7
Toplam İş Yükü
154
Toplam İş Yükü / 30
5,13
Dersin AKTS Kredisi
5
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ
