Bu dersin sonunda öğrenciler; 1) Tarihi Çağataycadan gelişen modern yazı dillerini ve lehçelerini sınıflandırır. 2) Çağatay grubu yazı dillerinin genel dil özelliklerini karşılaştırır. 3) Çağatay grubu yazı dillerinin ses ve biçim bilgisi özelliklerini açıklar. 4) Metin üzerinde sözcüklerin biçim bilgisel çözümlemesini yapar. 5) Arap, Kiril ve Latin harfli metinleri kaynaklar yardımıyla Türkiye Türkçesine çevirir.
DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
Yüz Yüze
DERSİN ÖNKOŞULLARI
Yok
ÖNERİLEN DERSLER
Yok
DERS TANIMI
Tarihi Çağataycadan gelişen modern Türk yazı dilleri ve lehçeleri,tarihsel gelişimlerinden hareketle, ses bilgisel, biçim bilgisel, söz dizimsel ve söz varlığı düzeylerinde değerlendirilecektir. Bu yazı dilleri ve lehçelerine ilişkin belli başlı edebi ürünler ve diğer dil malzemesi orijinal kaynaklar aracılığıyla ele alınacak, bu yolla öğrencilerin Türkçe konuşan çağdaş Türk topluluklarını daha yakından tanımaları sağlanacaktır.
DERS İÇERİĞİ
HAFTA
KONULAR
1. Hafta
Kiril alfabeleri; dil, lehçe, şive, ağız vb. kavramlar
2. Hafta
Türk yazı dili ve lehçelerine giriş; Çağatay yazı dilleri ve toplulukları
3. Hafta
Türk yazı dili ve lehçelerine giriş; Çağatay yazı dilleri ve toplulukları
4. Hafta
Çağatay dillerinin oluşumu ve gelişimi
5. Hafta
Çağatay dillerinin oluşumu ve gelişimi
6. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerinin gramer özellikleri
7. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerinin gramer özellikleri
8. Hafta
Ara sınav
9. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
10. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
11. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
12. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
13. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
14. Hafta
Çağdaş Çağatay lehçelerine ait metinler üzerine çalışmalar
ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
Çağatay, Saadet. Türk Lehçeleri Örnekleri II. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları, 1977. Dankoff, R. ve James Kelly. Compendium of the Turkic Dialects, I-III. Harvard: Harvard University Press, 1982-85. Ercilasun, Ahmet Bican vd. Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü I-II. Ankara: Kültür Bakanlığı, 1991. Ercilasun, Ahmet Bican (Ed.). Türk Lehçeleri Grameri. Ankara: Akçağ Yay, 2012. Demir, Nurettin ve Emine Yılmaz. Türk Dili El Kitabı. Ankara: Grafiker Yayınları, 1. Basım, 2003. Johanson, L. ve Agnes Eva Csato. The Turkic Languages. London and New York: Routledge, 1998. Menges, Karl. The Turkic Languages and Peoples. Wiesbaden: Otto Harrasowitz, 1968. Öztürk, Rıdvan. Özbek Türkçesi El Kitabı. Konya: Çizgi Kitabevi, 2005. Öztürk, Rıdvan. Yeni Uygur Türkçesi Grameri. Ankara: TDK Yay., 2010.
ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Anlatım,Proje,Sunum,Diğer
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
Ara Sınav
1
35
Ödev
1
15
Toplam(%)
50
Yıl İçinin Başarıya Oranı(%)
50
Finalin Başarıya Oranı(%)
50
Toplam(%)
100
AKTS İŞ YÜKÜ
Aktivite
Sayı
Süresi(Saat)
İş Yükü
Ara Sınav
1
1
1
Kısa Sınavlara hazırlık
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi
14
1
14
Final Sınavına Hazırlık
1
15
15
Ders Saati
14
2
28
Ara Sınava Hazırlık
1
15
15
Laboratuvar
Final Sınavı
1
1
1
Ödevler
1
10
10
Toplam İş Yükü
84
Toplam İş Yükü / 30
2,8
Dersin AKTS Kredisi
2
DİL
Türkçe
STAJ / UYGULAMA
Yok
PROGRAM YETERLİLİKLERİ (P) / DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI (Ö) MATRİSİ